تداخل قابل توجهی بین قابلیت استفاده و دسترسی وجود دارد. اگرچه دسترسی اصولاً بر روی افراد دارای معلولیت تمرکز دارد، اما تحقیقات و طراحی میتوانند تجارب محصول را برای همه افراد بهبود بخشند.
راهکارهای دسترسی موثر باید بر اساس درک عمیقتری از کاربر و اعتبارسنجی از طریق تحقیقات کاربران بنیانگذاری شوند، به جای اینکه فقط به دنبال راهنماها بگردید و چکنکن کنید. برای یادگیری نیازهای کاربران خود، تحقیقات دسترسی را به روشهای معمول تجربه کاربری خود ادغام کنید.
اهمیت تحقیقات دسترسی در تحقیقات تجربه کاربری را نباید دست کم گرفت. علت اصلی این امر از نظرهای چشمگیری قابل مشاهده است – اطمینان از دسترسی محصول به افراد دارای معلولیت و ارضای استانداردهای قانونی.
مزایای دیگر انجام تحقیقات دسترسی عبارتند از:
- جمعآوری دادههایی که جامعه کاربران را بهطور کامل نمایندگی میکنند.
- شناسایی نقاطی که ممکن است توانایی تعامل هر کاربر را مختل کنند.
- بهبود محصول برای تمام کاربران و گسترش پایگاه کاربری.
- شناسایی زودهنگام وجود مشکلات دسترسی مهم.
- برقراری ارتباط با افراد در محیطهایی که هستند و استفاده از ابزارها و فناوریهای کمکی آنها در یک زمینه واقعبینانه.
- بهدست آوردن بینشهای حیاتی که به شما در نوآوری در محصولات کمک میکند.
- قرار گرفتن برند شما بهعنوان یکی با توجه به همه.
زمانی که باید افراد با نیازهای دسترسی را در تحقیقات خود در نظر بگیرید، به اهداف و منابع شما بستگی دارد. دو رویکرد ممکن وجود دارد:
۱. افرادی با نیازهای دسترسی را در هر مرحله از توسعه محصول در برنامههای تحقیقاتی خود در نظر بگیرید. این اقدام مطمئن میکند که افراد دارای معلولیت، نوآوری و دسترسی محصول شما را به سمت جلو پیش میبرند.
۲. در برخی مراحل از تحقیقات خود فقط از شرکتکنندگان با نیازهای دسترسی استفاده کنید. بهعنوان مثال، زمانی که نیاز به بررسی محصول برای دسترسی قبل از ارسال آن وجود دارد.
هر دو رویکرد مناسب برای تحقیقات تولیدی و ارزیابی هستند. نیازهای پروژه و محدودیتهای دیگر خود را ارزیابی کنید تا تصمیم بگیرید کدامیک از رویکردها مناسبتر است.
سازگارسازی نتایج آزمایشهای شما
اینجا برخی تغییراتی هست که باید در نظر بگیرید تا اطمینان حاصل کنید تحقیقاتتان نیازهای دسترسی را برآورده میکند:
- زمان بیشتری را برای تحقیقات دسترسپذیری اختصاص دهید. ممکن است نیاز باشد زمان بیشتری به آژانسهای استخدامی بدهید تا شرکتکنندگان مناسب را پیدا کنند، برای جلسات تحقیق زمان بیشتری برنامهریزی کنید و وقت بیشتری صرف تجزیه و تحلیل یافتههای خود کنید.
- معیارهای شرکتکننده را به نفع دسترسی تسهیل کنید. به عنوان مثال، ممکن است بخواهید معیارهای جمعیتی خود را گسترش دهید تا شرکتکنندگانی با طیف وسیعتری از معلولیتها را پیدا کنید.
- مواد و پروتکلهای آزمایشی خود را تطبیق دهید. آماده باشید تا درخواستها برای فرمتهای جایگزین را بپذیرید: تماسهای تلفنی برای غربالگری، چاپ و چاپ بزرگ، ایمیل متن ساده، زبان اشاره و غیره.
- برای هزینههای اضافی بودجه ببندید. به عنوان مثال، هزینههای آژانس استخدامی برای یافتن شرکتکنندگان دشوار، هزینههای سفر، یا لایسنسهای آزمایشگاهی برای فناوریهای کمکی.
- دسترسی در آزمایشگاه را تضمین کنید. این شامل دسترسی فیزیکی به آزمایشگاه و دسترسی به فناوریهای کمکی است.
- آزمایشهای از راه دور را دسترسپذیر کنید. اطمینان حاصل کنید که ابزارهایی که استفاده میکنید برای شرکتکنندگان دسترسپذیر است. به عنوان مثال، شرکتکنندگان میتوانند وارد سیستم شوند، از اشتراک صفحه نمایش استفاده کنند، صدا را تنظیم کنند و غیره.
جذب کاربران با نیازهای دسترسپذیری
هرچه معیارهای بیشتری به فیلتر جذب شرکتکنندگان خود اضافه کنید، پیدا کردن شرکتکنندگان بیشتر زمان خواهد برد. برای داشتن تعداد کافی از افراد با نیازهای دسترسپذیری در مطالعهتان، ممکن است نیاز باشد سایر معیارها را سادهتر کنید. به عنوان مثال، به جای جستجو برای کاربران خواننده صفحه نمایش که در سه ماه گذشته حساب بانکی باز کردهاند، ممکن است نیاز باشد این معیار را به شش ماه گسترش دهید.
معمول است که افراد دارای چندین نقص باشند و هیچ فردی به طور دقیق در دستهبندیهای تعریف شده جای نمیگیرد. به جای تمرکز بر معلولیتهای خاص افراد، بر نیازهای دسترسی آنها تمرکز کنید. به عنوان مثال، شبکهای برای جذب کاربران خواننده صفحه نمایش و کاربران نرمافزار بزرگنمایی به جای کاربران با ناراحتیهای بینایی بیندازید. این کار را میتوانید با پرسیدن از شرکتکنندگان در مورد استفاده آنها از فناوریهای کمکی انجام دهید. به عنوان مثال، بپرسید: «آیا شما برای استفاده روزانه از کامپیوتر از محصولات کمکی استفاده میکنید؟»
آزمایش با فناوریهای کمکی
با توجه به نوع معلولیت فرد، نیازهای دسترسی او میتواند به شدت متفاوت باشد. نوع معلولیت، شدت آن، و فناوریهایی که افراد استفاده میکنند، میتواند بر نحوه تعامل کاربران با محصول تأثیر بگذارد. برای در نظر گرفتن این عوامل در تحقیقات خود، سعی کنید افراد زیر را جذب کنید:
- افراد با معلولیتهای مختلف: بینایی، جسمی، شناختی، شنوایی و گفتار.
- افراد با درجات مختلف ناتوانی: به عنوان مثال، در میان ناتوانیهای بینایی، به دنبال شرکتکنندگانی باشید که دارای نقص رنگبینی، دید کم یا نابینایی هستند.
- کاربران انواع و برندهای مختلف فناوری کمکی: به عنوان مثال، هنگام جذب کاربران خواننده صفحه نمایش، به دنبال افرادی باشید که از برندهای مختلفی مانند JAWs، NVDA، TalkBack یا VoiceOver استفاده میکنند.
ادب معلولیت
قبل از جلسات خود، اطمینان حاصل کنید که با ادب معلولیت آشنا هستید. این کار به شما کمک میکند تا با احترام و باعث احساس راحتی و آرامش شرکتکنندگان ارتباط برقرار کنید.
ادبیات اساسی معلولیت شامل موارد زیر است:
- اجتناب از زبان قربانی. به عنوان مثال، به جای «محدود به ویلچر» بگویید «استفاده از ویلچر».
- فرض نکنید که معلولیتشان یک تراژدی است. بسیاری از افراد دارای معلولیت به زندگی خود تطبیق یافتهاند و تمایلی به «ترمیم» ندارند.
- قبل از ارائه کمک یا انجام تنظیمات، بپرسید. ارائه کمک بدون پرسش میتواند به این معنا باشد که فرد ناتوان است و میتواند توهینآمیز باشد.
- تماس چشمی برقرار کنید و مستقیماً با شرکتکننده صحبت کنید. صحبت نکردن با شرکتکننده و مراجعه به مترجم یا مراقب او میتواند حس کند که شما شرکتکننده را برابر یا قادر نمیبینید.
- اجازه دهید شرکتکنندگان صحبت کنند و منتظر بمانید تا آنها صحبت خود را به پایان برسانند. قطع کردن حرف آنها میتواند برای افراد دارای نقص گفتاری و برخی از معلولیتهای شناختی به ویژه مخرب باشد.
- با ادب خاص معلولیت یا نیازهای دسترسی فرد آشنا شوید. به عنوان مثال، اگر شرکتکننده سگ راهنما دارد، با نوازش یا بازی کردن با آن، از کارش دور نکنید.
استفاده از رویکرد همکاریجویانه و انعطافپذیر
انجام تحقیقات کاربری دسترسپذیری نیازمند یک رویکرد انعطافپذیر و همکاریجویانه است. به طور سنتی، نقشهای پژوهشگر و شرکتکننده به گونهای است که از هم مجزا هستند تا خطر سوگیری کاهش یابد. هنگام تحقیق در زمینه دسترسپذیری، سعی کنید زمینههای مشترک با شرکتکننده پیدا کنید.
در نظر گرفتن دیلمهای اخلاقی مربوط به عدم ارائه تسهیلات یا تنظیمات برای شرکتکننده ضروری است. ممکن است متوجه شوید که تنظیمات خودبهخودی لازم است تا به شرکتکنندگان با نیازهای دسترسپذیری کمک کنید. برخی از شرکتکنندگان ممکن است نیاز به تنظیمات بیشتری برای تسهیل داشته باشند. این تنظیمات تأثیری بر دقت یافتهها نخواهد داشت، زیرا هدف درک نحوه برآورده سازی نیازهای شرکتکنندگان است، نه تماشای تقلاهای آنها.
جداسازی مسائل دسترسپذیری از مسائل قابلیت استفاده در گزارشدهی
هنگام گزارشدهی یافتههای تحقیق، مفید است که مسائل مربوط به دسترسپذیری را از مسائل کلیتر قابلیت استفاده جدا کنید. این تمایز همیشه واضح نیست زیرا برخی از مسائل دسترسپذیری همچنین مسائل قابلیت استفاده هستند.
چگونه میتوان یک مسئله را به عنوان مسئله دسترسپذیری یا قابلیت استفاده طبقهبندی کرد؟
باید در نظر بگیرید که کدام مسائل بر همه تأثیر میگذارند و کدام مسائل تنها بر افراد دارای معلولیت تأثیر میگذارند. این روش طبقهبندی همیشه واضح نیست، زیرا برخی مسائل دسترسپذیری نیز مسائل قابلیت استفاده هستند. برای شناسایی مشکلات دسترسپذیری، به دنبال مواردی باشید که به طور نامتناسب بر افراد دارای معلولیت تأثیر میگذارند.
مسائل را به راهنمای دسترسپذیری محتوای وب (WCAG) بازگردانید. ایراد این روش این است که برخی مسائل که به وضوح به دسترسپذیری مربوط میشوند ممکن است توسط WCAG پوشش داده نشوند. با این حال، انجام این کار میتواند به تیم کمک کند تا مسائل را بر اساس شدت طبقهبندی کرده و اولویتبندی کند که کدام یک را ابتدا باید اصلاح کرد.
شفافیت در تحقیقات دسترسپذیری
برای اینکه بتوانید از شرکتکنندگان در مورد ویژگیهای جسمی و روانی مرتبط با تحقیق سؤال کنید، نیاز است دو مورد را تضمین کنید:
- روشن بودن در مورد اهداف خود. از ابتدا به شرکتکنندگان توضیح دهید که تمرکز شما بر دسترسپذیری در تحقیقات است. این امر زمینهای برای سؤالات شما فراهم میکند و به شرکتکننده اجازه میدهد تصمیم بگیرد آیا میخواهند در مطالعه شرکت کنند یا خیر.
- بررسی قوانین محلی یا فدرال خود. در برخی مکانها، معلولیت به عنوان اطلاعات پزشکی در نظر گرفته میشود. ممکن است پرسیدن مستقیم در مورد آن اخلاقی تلقی نشود و حتی اطلاعاتی که به صورت داوطلبانه ارائه میشود ممکن است نیاز به برخورد خاص داشته باشد.
تحقیق از راه دور برای دسترسپذیری
تحقیق از راه دور اغلب امکان استفاده از نمونه بزرگتری را فراهم میکند. در سراسر جهان، شما میتوانید به افرادی از طیف وسیعتری از پسزمینهها و تواناییها دسترسی داشته باشید. بزرگترین چالش، یافتن ابزارهایی است که برای شرکتکنندگان قابل دسترس باشد.
در اینجا برخی گامها وجود دارد که میتوانید برای اطمینان از روان بودن تحقیقات خود بردارید:
- اطمینان حاصل کنید که ابزار تماس تصویری مورد نظر شما قابل دسترس با خواننده صفحه است. برای مشاهده بهتر شرکتکنندگان، لازم است آنها بتوانند صفحه و صدای کامپیوتر خود را به اشتراک بگذارند.
- قبل از جلسه با شرکتکنندگان تماس بگیرید تا به آنها کمک کنید ابزارهایی که استفاده خواهید کرد را راهاندازی کنند. این امر به شرکتکنندگان اجازه میدهد تا از نظر روانی و جسمی آماده شرکت شوند.
- از قابلیت چت استفاده کنید. این میتواند به ارتباط با شرکتکنندگان دارای نقص شنوایی کمک کند یا حتی جایگزین مترجم شود.
انجام تحقیقات دسترسپذیری به صورت حضوری
یکی از راههای انجام تحقیقات حضوری، بازدید از منازل شرکتکنندگان است، زیرا مزایای متعددی دارد:
- شرکتکنندگان در محیط خود احساس آرامش بیشتری خواهند کرد.
- شرکتکنندگان میتوانند از فناوریهای کمکی خود که برای راحتی آنها تنظیم شده استفاده کنند.
- پژوهشگران میتوانند درک بهتری از نیازهای دسترسپذیری واقعی شرکتکنندگان به دست آورند.
انجام تحقیقات دسترسپذیری در منازل شرکتکنندگان ممکن است نیاز به آمادگی بیشتری از سوی شما داشته باشد. به عنوان مثال، ممکن است نیاز باشد دوربین دومی ببرید تا به طور همزمان شرکتکننده و فناوری کمکی آنها را ضبط کنید.
انجام تحقیقات دسترسپذیری در آزمایشگاه
آزمایش در آزمایشگاه یکی از گزینههای تحقیق حضوری است. بزرگترین چالش آن، دسترسی فیزیکی به آزمایشگاه و دسترسی به فناوریهای کمکی است.
در اینجا برخی پیشنهادات برای تضمین بالاترین استانداردهای ممکن برای آزمایش در آزمایشگاه ارائه شده است:
- بررسی کنید که آزمایشگاه دارای فناوریهای کمکی است که شرکتکنندگان شما استفاده میکنند. اگر امکانپذیر نیست، به شرکتکنندگان اطلاع دهید تا آنها بتوانند دستگاههای خود را به همراه بیاورند.
- دستورالعملهای سادهای از ورودی ساختمان تا آزمایشگاه و سایر امکانات مانند اتاقهای انتظار یا سرویسهای بهداشتی فراهم کنید. این امر به راحتی رفت و آمد شرکتکنندگان کمک میکند و اطمینان میدهد که هیچ مانعی برای دسترسی آنها وجود ندارد.
- مطمئن شوید که موانعی مانند سیمها، کابلها، یا قالیچهها روی کف وجود ندارد. این اقدامات از بروز خطرات احتمالی جلوگیری میکند و فضای امنتری برای حرکت شرکتکنندگان فراهم میآورد.
- کارکنان آزمایشگاه را مطلع کنید که شما در حال انجام تحقیق هستید و ممکن است نیاز به ارائه پشتیبانی اضافی داشته باشند. این اطلاعرسانی به آمادگی آنها برای کمک در صورت نیاز کمک میکند.
با پیروی از این پیشنهادات، میتوانید تحقیقات دسترسپذیری در آزمایشگاه را با کیفیت و دقت بیشتری انجام دهید و تجربهای مثبت برای همه شرکتکنندگان فراهم کنید.
References
